สุขภาพช่องปากเป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม หนึ่งในปัญหาที่พบบ่อยคือ การสะสมของหินปูน ซึ่งเป็นต้นเหตุของโรคเหงือกและอาจนำไปสู่ฟันผุได้หากไม่ได้รับการดูแลที่เหมาะสม หลายคนอาจไม่ทราบว่าหินปูนเกิดขึ้นได้อย่างไร และหากปล่อยไว้นานจะส่งผลต่อฟันอย่างไร
หินปูนเกิดจากอะไร
หินปูน (Dental Calculus) เป็นคราบแข็งที่สะสมบนผิวฟัน เกิดจาก คราบจุลินทรีย์ (Plaque) ที่ไม่ได้รับการทำความสะอาดจนกลายเป็นสารแข็งเกาะติดกับฟัน โดยมีปัจจัยหลักที่ทำให้เกิดหินปูน ได้แก่
- คราบจุลินทรีย์สะสม
เมื่อรับประทานอาหาร โดยเฉพาะอาหารที่มีแป้งและน้ำตาลสูง แบคทีเรียในช่องปากจะเปลี่ยนเศษอาหารเหล่านั้นให้กลายเป็นกรด ซึ่งทำให้เกิดคราบจุลินทรีย์และเมื่อสะสมเป็นเวลานานจะกลายเป็นหินปูน - น้ำลายที่มีแร่ธาตุสูง
น้ำลายมีแคลเซียมและฟอสเฟต ซึ่งเมื่อทำปฏิกิริยากับคราบจุลินทรีย์ จะทำให้เกิดหินปูนขึ้น โดยเฉพาะบริเวณ ด้านในของฟันล่างและรอบๆ ขอบเหงือก - การแปรงฟันและใช้ไหมขัดฟันไม่เพียงพอ
หากทำความสะอาดฟันไม่ทั่วถึง คราบจุลินทรีย์ที่สะสมจะค่อยๆ แข็งตัวจนกลายเป็นหินปูน ซึ่งไม่สามารถกำจัดออกได้ด้วยการแปรงฟันตามปกติ - การสูบบุหรี่และดื่มเครื่องดื่มที่มีสีเข้ม
บุหรี่ ชา กาแฟ และเครื่องดื่มที่มีสีเข้มสามารถทำให้เกิดคราบฟันที่เกาะติดแน่นและพัฒนาไปเป็นหินปูนได้ง่ายขึ้น
หากปล่อยหินปูนทิ้งไว้นาน ฟันจะผุหรือไม่
หินปูนเป็นปัจจัยที่นำไปสู่ โรคเหงือกและฟันผุ หากไม่กำจัดออก อาจเกิดปัญหาสุขภาพช่องปากที่รุนแรงขึ้น ได้แก่
- ฟันผุจากแบคทีเรียสะสม
หินปูนเป็นแหล่งสะสมของแบคทีเรีย ซึ่งสามารถผลิตกรดที่ทำลายเคลือบฟันและทำให้เกิดฟันผุ - เหงือกอักเสบและโรคปริทันต์
หินปูนที่สะสมบริเวณขอบเหงือกอาจทำให้เกิดอาการเหงือกอักเสบ และหากปล่อยทิ้งไว้ อาจพัฒนาไปเป็นโรคปริทันต์ (Periodontitis) ซึ่งทำให้เหงือกร่นและฟันโยก - กลิ่นปากที่รุนแรงขึ้น
แบคทีเรียที่สะสมบนหินปูนจะทำให้เกิดกลิ่นปากรุนแรง ซึ่งไม่สามารถแก้ไขได้ด้วยการแปรงฟันเพียงอย่างเดียว - การสูญเสียฟัน
หากโรคเหงือกรุนแรงขึ้นจนถึงขั้นเหงือกร่นและทำลายกระดูกรอบรากฟัน อาจส่งผลให้ฟันโยกและต้องถอนออก
แนวทางป้องกันและจัดการกับหินปูน
- แปรงฟันอย่างถูกวิธีวันละ 2 ครั้ง ด้วยยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์ และใช้ไหมขัดฟันเป็นประจำ
- พบทันตแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพฟันและขูดหินปูนทุก 6 เดือน
- ลดการบริโภคน้ำตาลและอาหารที่ทำให้เกิดคราบจุลินทรีย์
- ดื่มน้ำให้เพียงพอและหลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ เพื่อลดการเกิดคราบบนผิวฟัน
สรุป: หินปูนเกิดจากคราบจุลินทรีย์ที่สะสม และหากปล่อยไว้อาจนำไปสู่ฟันผุและโรคเหงือกได้
หินปูนเป็นปัญหาสุขภาพช่องปากที่เกิดจาก การสะสมของคราบจุลินทรีย์ที่ไม่ได้รับการกำจัดอย่างเหมาะสม หากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่ทำความสะอาด อาจทำให้เกิด ฟันผุ โรคเหงือก และกลิ่นปาก การดูแลช่องปากให้สะอาด และพบทันตแพทย์เป็นประจำเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการป้องกันปัญหาหินปูนและช่วยให้สุขภาพฟันแข็งแรงยาวนาน
และสำหรับใครที่อยู่จังหวัดเลย อยากปรึกษาทันตแพทย์เกี่ยวกับฟัน หรือ อยากใช้บริการทำฟันต่างๆ เรามีคลินิกทำฟัน เมืองเลย มาแนะนำให้เพื่อนๆ ได้มาใช้บริการกันกับ Loei Dental House Clinic คลินิกทันตกรรมครบวงจร ทำฟัน จัดฟัน วีเนียร์ ปรึกษาเรื่องฟัน ติดต่อสอบถามได้ที่ https://loeidentalhouse.com/